İşsizlik maaşı, sigortalı olarak çalışmış ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında belirtilen tüm şartlara uygunluk sağlayan kişilerin, işsiz kalmaları sonucunda uğradıkları gelir kaybını önlemek amacıyla ekonomik açıdan desteklenmeleri için sağlanan parasal ödemedir. İşsizlik maaşında hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı aylık asgari ücret tutarının brüt miktarının %80’ini geçemez.
İşsizlik maaşı işsiz kalan sigortalı işçinin geçimini devam ettirebilmesi için ödenen maaştır. İşsizlik maaşının ödenebilmesi için kanunda yer alan bazı şartların gerçekleşmesi gerekir. Ayrıca işsizlik maaşı belirli bir süre için ödenir. İşsizlik maaşının amacı sigortalı işçinin iş bulma sürecinde geçimini sağlayabilmesidir. İşsizlik ödeneği ile ilgili tüm önemli hususlar 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ve buna bağlı olarak çıkarılan yönetmeliklerde yer alır.
İşsizlik maaşı alma koşullarını sağlayan işçilere işverenler tarafından üç nüsha olarak düzenlenen işten ayrılma bildirgesinden bir nüsha verilmek zorundadır. Diğer iki nüshadan biri işveren tarafından İŞKUR’a verilir, diğer nüsha ise işverende kalır. İşçinin işten ayrıldığına dair SGK’ya bildirimde bulunan işverenin İŞKUR’a belge gönderme mecburiyeti sonra ermiş olur.
İşçinin işsizlik ödeneği alabilmesi için kanunda bazı şartlara yer verilmiştir. Bu şartların gerçekleşmesi halinde işçi işsizlik ödeneği alabilir.
İşsizlik maaşı alma şartlarını şu şekildedir;
İşsizlik maaşını almak isteyenlerin kendi istekleri dışında ve kusurları olmadan işsiz kalmış olması gerekir. Bunun yanı sıra hizmet akdi sonlanmadan önceki 120 günlük sürede hizmet akdine tabi olan ve hizmet akdinin feshi yapılmadan önceki son 3yıllık sürede en az 600 gün süreye tabi olarak işsizlik sigorta primi ödeyenler alabilir.
Bu durumda olan kişilerin hizmet akdi feshedildikten sonraki 30 gün içinde İŞKUR’a başvurması gerekir. Bu başvuru şahsen olabileceği gibi online olarak da yapılabileceğinden her iki yoldan birini tercih ederek başvuru yapılması uygun olur.
İşsizlik maaşı alamayan sigortalılar:
Kanunda yer alan diğer şartları sağlaması halinde hizmet sözleşmesinin feshinden önceki son üç yıl içinde;
İşçi, işsizlik maaşı alırken ödeneğin süresi dolmadan yeni bir işe başlarsa ve işsizlik ödeneği alma şartları yerine getirilmeden o işten de ayrılırsa, daha önce yarım kalan işsizlik maaşının süresi doluncaya kadar işsizlik ödeneğini alabilmek için tekrar başvurabilir. Kalan hak sahipliğinin devamı için İŞKUR’a yapılan başvurunun tarihi esas alınır.
Yani işçi henüz işsizlik maaşına hak kazanmış olmamasına rağmen önceki kalan hakkının devamını bu şekilde almış olur. Eğer ikinci işte işsizlik maaşını elde etmek için gereken şartlar sağlanıp da işsiz kalınırsa bu sefer bu yeni hak sahipliğinden doğan süre için işsizlik ödeneği alınır.
İşsizlik ödeneği almakta iken;
Sigortalı işsizlerin işsizlik ödenekleri kesilir.
Ancak (c) ve (d) bendlerinde öngörülen ödeneklerin kesilme gerekçesinin ortadan kalkması halinde, işsizlik ödeneği ödenmesine yeniden başlanır. Şu kadarki bu suretle yapılacak ödemenin süresi başlangıçta belirlenmiş olan toplam hak sahipliği süresinin sonunu geçemez.
Muvazzaf askerlik dışında herhangi bir nedenle silah altına alınanlarla hastalık ve analık nedeniyle geçici işgöremezlik ödeneği almaya hak kazanan sigortalı işsizlerin işsizlik ödeneklerinin ödenmesi bu durumların devamı süresince durdurulur.
Kurumun müfettişleri ile sigorta müfettişleri, bu Kanunun uygulanması ile ilgili olarak Kurumlarının görev alanlarına giren hususlarda teftiş, kontrol ve denetleme yetkisini haizdirler. Ancak, işsizlik sigortası ödeneğinden faydalanırken aynı zamanda gelir getirici bir işte çalışan sigortalıların tespitinin yapılmasında, sosyal güvenlik denetmenleri ve sosyal güvenlik kontrol memurları da görevlendirilebilir.
İşsizlik ödeneğinin kesilmesine yol açan durumlar, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 52’nci maddesi ile hüküm altına alınmıştır. Buna göre işsizlik ödeneği almakta iken;
-Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) tarafından teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalıştığı işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi, haklı bir nedene dayanmaksızın reddeden,
-Ödenek aldığı sürede gelir getirici bir işte çalıştığı veya Sosyal Güvenlik Kurumundan yaşlılık aylığı (emekli) aldığı tespit edilen,
-İŞKUR tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini haklı bir neden göstermeden reddeden veya kabul etmesine karşın devam etmeyen,
-Haklı bir neden olmaksızın İŞKUR tarafından yapılan çağrıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen sürede vermeyen sigortalı işsizlerin ödenekleri kesilmektedir.
Günlük işsizlik maaşı, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkıdır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik maaşı miktarı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39’uncu maddesine göre on altı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçemez.
Son 4 Ay 2023 Yılının ikinci dönemine Ait Asgari Ücretle Çalışan bir kişinin Son 4 Aylık Prime Esas Kazançların Aylık Ortalaması 6.471,00 TL’dir. Hesaplanan İşsizlik Maaşı Miktarı ise 2.588,40 TL’dir. Damga vergisi oranı 0,00759’dır. Bu hesaplama sonrası Ödenecek İşsizlik Maaşı Miktarı 2.568,75TL olacaktır.
Son 4 Aylık Prime Esas Kazançların Aylık Ortalaması | Hesaplanan İşsizlik Maaşı Miktarı | Damga Vergisi Oranı | Ödenecek İşsizlik Maaşı Miktarı | |
Son 4 Ay 2024 Yılına Ait Asgari Ücretle Çalışan | 20,002.50 | 8.001,00 | 0,00759 | 7.940,27 |
Son 4 Ay 15.000 TL ile Çalışan | 30.000,00 | 12.000,00 | 0,00759 | 11.908,92 |
Son 4 Ay 25.000 TL ile Çalışan | 50.000,00 | 16.001.6(*) | 0,00759 | 15.879,54 |
(*) Hesaplanan işsizlik maaşı miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemeyeceği için sigortalı işsize ödenecek aylık işsizlik maaşı miktarı bu şekilde hesaplanmıştır. |
İşyerindeki çalışma sürelerinin geçici olarak azaltılması veya durdurulması hallerinde, üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır. Kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemeler işsizlik ödeneği süresinden düşülmektedir. Ancak, mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Kısa çalışma ödeneği üzerinden işsizlik maaşı hesaplama; eğer işçi son 3 yılda 600 gün varsa 6 ay, 900 günü varsa 8 ay ve 1080 günü varsa 10 ay İşsizlik Ödeneği alacaktır. Ayrıca yine işçinin alacağı İşsizlik Ödeneği miktarı ise ilk Kısa çalışma ödeneği tarihinden önceki 4 aylık Sigorta Prime Esas Kazancına göre hesaplanır.
Özelleştirme kapsamına alınan kamu kurum ve kuruluşlarının iştirakler hariç olmak üzere özelleştirmeye hazırlanması, özelleştirilmesi ya da küçültülmesi gibi sebeplerle kurum ve kuruluşların faaliyetlerinin kısmen ya da tamamen durdurulması sonucunda işsiz kalan personele ödenen tazminata iş kaybı tazminatı deniyor. Bu tazminat, süreli ya da süresiz kapatılan kurum ve kuruluşlar için de ödeniyor. İş kaybı tazminatları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı olan İŞKUR üzerinden ödeniyor. İŞKUR’dan iş kaybı tazminatı alabilmek için birtakım şartları taşımak gerekiyor. Bu kapsamda özellikle üç şartı taşıyan kişiler tazminat almaya hak kazanıyor. İşte iş kaybı tazminatı alma şartları:
İŞKUR’un sağladığı iş kaybı tazminatını alabilmek için özelleştirme nedeniyle işine son verilenlerin iş kaybı tazminatına hizmet akitlerinin sona erdiği tarihi izleyen günden başlayarak 30 gün içerisinde başvuru yapması gerekiyor. Bu başvurular en yakın İŞKUR birimine şahsen yapılanacağı gibi elektronik ortamda İŞKUR’un internet sitesi üzerinden de gerçekleştirilebiliyor. Aynı zamanda iş kaybı tazminatına yapılan başvuru, bu kişiler için işsizlik ödeneği başvurusu yerine de geçiyor.
2024 yılı en yüksek işsizlik maaşı 16.002,5 TL’dir.
2024 yılı en düşük işsizlik maaşı 8.001,25 TL’dir.
Kanunda yer alan diğer şartları sağlaması halinde hizmet sözleşmesinin feshinden önceki son üç yıl içinde;
İşsizlik ödeneği için gerekli başvuru adımlarını usulüne uygun tamamlayarak başvurusunu eksiksiz yapan ve başvurusu olumlu sonuçlanan kişilerin maaşı her ayın beşinde ilgilinin kendisine ödenir.
Bir işçi işsizlik maaşını ancak geriye dönük ödenek olarak toplu alabilir.
İşsizlik maaşının birden fazla kez alınmasında herhangi bir engel bulunmamaktadır. Eğer kişi işsizlik maaşı alma süresinin bitmesinin ardından tekrar işsizlik maaşından yararlanma şartlarını sağlarsa 2. kez işsizlik maaşı alabilir.
Kendi isteğiyle işten ayrılan işçi haklı bir nedene dayandıysa işsizlik maaşı alabilmektedir. Ancak haksız bir sebeple sözleşme feshi yapan işçi işsizlik maaşı alamaz.
İşçinin işsizlik maaşı alabilmesi için şunlar gereklidir:
İstanbul avukatlık hizmeti, avukata sor kapsamında bize danışmak için lütfen formu eksiksiz doldurunuz. Sizlere hemen geri dönüş yapalım.